W związku z wydaniem decyzji środowiskowej dla modernizacji linii nr 8 Warszawa - Radom - Kielce, która uwzględniała niektóre wnioski Zielonego Mazowsza, a niektórych nie, w dodatku część zapisów spełniających nasze postulaty sformułowano zbyt ogólnikowo, stowarzyszenie wystosowało do spółki PKP Polskie Linie Kolejowe SA pismo z prośbą o rozpoczęcie rozmów, których celem byłoby uniknięcie konieczności odwoływania się przez stowarzyszenie od decyzji.

Spotkanie odbyło się 27 marca w Kielcach i zakończyło się porozumieniem. Wyjaśniono wiele wątpliwości i nieścisłości. Część postulatów stała się nieaktualna w związku z faktem, że obecnie planuje się modernizację linii tylko na odcinku Warszawa - Radom. Wychodząc naprzeciw naszym oczekiwaniom PLK podjęły decyzję o budowie wszystkich peronów na odcinku z wysokością 76 cm (pierwotnie za Warką miały być niższe). Ponadto tam, gdzie to możliwe, między torami zasadniczymi mają zostać zastosowane rozjazdy R=500m zamiast R=300m.

Na etapie pozwolenia budowlanego będzie ponownie wykonywana ocena oddziaływania na środowisko, a więc będzie jeszcze okazja zabiegać o spełnienie niektórych postulatów szczegółowych, na razie niezrealizowanych. Najważniejsze sprawy, o jakie będzie się starać Zielone Mazowsze, to:

- Objęcie przystanków monitoringiem.

- Zmianę układu torowego stacji Piaseczno, aby możliwe było wybudowanie (choćby w przyszłości) nowego przystanku pod planowanym wiaduktem drogi nr 721.

- Powiększenie planowanej rezerwy na tory postojowe w Zalesiu tak, aby mogły pomieścić więcej pociągów SKM niż 1-2 (najlepiej 2 tory z możliwością niezależnego wjazdu i wyjazdu).

- Budowa na stacji Nowa Iwiczna krawędzi od strony toru bocznicy do Siekierek.

Będziemy także przyglądać się projektom przystanków pod kątem funkcjonalności przyjętych rozwiązań dla pieszych i rowerzystów.

Mamy nadzieję, że nawiązana współpraca z kierownictwem projektu, a także z centralą w Warszawie zaowocuje przeprowadzeniem modernizacji linii z dopracowaniem wszystkich szczegółów.

Pismo do PLK

ZM/09/0464/02/KR

Warszawa 17.02.2009.

Do: Prezes PKP Polskie Linie Kolejowe SA.

Dotyczy: decyzji środowiskowej dla modernizacji linii kolejowej nr 8 Warszawa – Radom – Kielce w granicach Województwa Mazowieckiego.

Stowarzyszenie Zielone Mazowsze w listopadzie ub.r. złożyło uwagi i wnioski w toczącym się wówczas postępowaniu dot. decyzji środowiskowej dla przedmiotowej inwestycji [zobacz >>>]. Dnia 20 lutego 2009 roku Wojewoda Mazowiecki wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. W decyzji tej część postulatów stowarzyszenia została uwzględniona. Niestety, część postulatów nie została uwzględniona. Dodatkowo niektóre postulaty wprawdzie zostały uwzględnione, ale odpowiednie zapisy decyzji zostały sformułowane bardzo ogólnikowo, nie dając gwarancji realizacji intencji stowarzyszenia. W związku z powyższym stowarzyszenie poważnie rozważa możliwość złożenia odwołania od decyzji, na co ma czas do 27 marca b.r.

Jednakże mając na uwadze bez wątpienia pilną potrzebę rozpoczęcia prac modernizacyjnych, a także fakt zrealizowania części postulatów stowarzyszenia, Zarząd stowarzyszenia widzi możliwość przeprowadzenia rozmów między stowarzyszeniem i PKP PLK, których celem byłoby wyjaśnienie wątpliwości, uściślenie niektórych ogólnikowych sformułowań, a także rozważenie realizacji niektórych postulatów stowarzyszenia. Jeśli takie rozmowy przyniosłyby pozytywny efekt, stowarzyszenie nie będzie wnosić odwołania. W szczególności przedmiotem rozmów byłyby następujące kwestie:

I. Kwestie niejasne

W tych sprawach oczekujemy przedstawienia uzupełniających informacji ze strony PKP PLK:

I.1. Problem długości szlaków. W związku z rozbieżnościami między informacjami z Raportu Oddziaływania na Środowisko i z uzasadnienia Decyzji prosimy o przedstawienie długości wszystkich szlaków na linii. Jeżeli żaden z nich nie będzie przekraczał 15 km to kwestię należy uznać za rozwiązaną. Nadmieniamy, że w uzasadnieniu decyzji Wojewoda nie odniósł się do postulatu stowarzyszenia odstąpienia od likwidacji stacji Szydłowiec z zamianą na przystanek osobowy, czym naruszył prawo. Ponadto prosimy o umożliwienie zapoznania się z analizami przewozowo-ruchowymi na które powołuje się organ w uzasadnieniu decyzji, a które nie znajdowały się w aktach postępowania administracyjnego – sytuacja taka jest niezgodna z kpa.

I.2. Postulat przywrócenia p.o. Zalesie funkcji stacji strefowej. Informujemy, że akceptujemy brak realizacji tego postulatu w ramach inwestycji, pod warunkiem pozostawienia rezerwy umożliwiającej dobudowanie odpowiednich torów w przyszłości. Chcielibyśmy uzyskać dokładniejsze informacje na temat parametrów zarezerwowanej przestrzeni – czy będzie możliwe dobudowanie dwóch torów odstawczych, czy tylko jednego i jakiej długości, jak przygotowano system srk do przyszłego włączenia urządzeń na nowej stacji?

I.3. Wnioski dotyczące pieszych i rowerzystów. Prosimy o umożliwienie zapoznania się z projektem w zakresie lokalizacji przejść dla pieszych. Prosimy o podanie czy inwestor zamierza udostępnić przejścia podziemne pod linią, oraz most kolejowy na Pilicy wzdłuż linii dla rowerzystów.

I.4. Postulat zaprojektowania architektury przystanków i stacji w wyniku otwartego konkursu architektonicznego. Postulat niezrealizowany. Prosimy o wyjaśnienie w jaki sposób zostanie zapewniony właściwy poziom jakości małej architektury stacji i przystanków, tak aby był on zdecydowanie wyższy niż to co możemy oglądać np. na linii Warszawa – Łódź.

I.5. Udział społeczny na dalszych etapach. Prosimy ponadto o poinformowanie w jakich dalszych etapach stowarzyszenie będzie miało prawo udziału w postępowaniach z udziałem społecznym. Czy przewidywany jest udział społeczny na etapie decyzji lokalizacyjnej oraz decyzji o pozwoleniu na budowę?

II. Postulaty uwzględnione, ale w sposób zbyt ogólnikowy

W tych sprawach wystarczające będzie pisemne oświadczenie PKP PLK o szczegółowym sposobie realizacji zapisów Decyzji:

II. 1. Postulat ochrony istniejących drzew. Postulat został uwzględniony – pkt. II.21 Decyzji. Czy PKP PLK umożliwi stowarzyszeniu wgląd i skonsultowanie projektu gospodarki zielenią – na odpowiednim etapie, umożliwiającym ewentualne korekty?

II.2. Postulat opracowania planu wykorzystania materiałów staroużytecznych. Postulat został uwzględniony w pkt. II.26 5) Decyzji, jednakże wyłącznie w aspekcie zapobiegania powstawaniu odpadów i ponownego wykorzystywania surowców. Tymczasem postulat miał także drugi cel – poprawy stanu innych linii kolejowych za pomocą materiałów odzyskanych z linii nr 8. Prosimy o potwierdzenie gotowości takich działań. Czy PKP PLK zamierza opracować plan wykorzystania materiałów staroużytecznych (Decyzja nie zobowiązuje do opracowania planu) ze wskazaniem miejsc ich wykorzystania na innych liniach, czy będzie go konsultować ze stowarzyszeniem?

II.3. Postulat zakazu używania materiałów i wyrobów, których analiza cyklu życia wykazuje znaczne obciążenie dla środowiska. Postulat zrealizowany – pkt. III.15. Czy PKP PLK ma świadomość, ze zapis ten zobowiązuje do unikania takich materiałów, jak PVC, czy PU? Jakie kroki zostaną podjęte w celu minimalizacji użycia wyrobów z tych tworzyw? Prosimy o podanie w jaki sposób PKP PLK będzie realizować ten zapis. Czy zostaną przygotowane odpowiednie procedury, czy aspekt ten będzie uwzględniany przy sporządzaniu specyfikacji budowlanej, OPZ, SIWZ? Stowarzyszenie może służyć współpracą przy tym zagadnieniu.

II.4. Postulat zachowania i odrestaurowania obiektów o walorach zabytkowych, kulturowych i architektonicznych. Postulat uwzględniono – pkt. III.16 Decyzji. Prosimy o potwierdzenie, że zostaną zachowane wszystkie obiekty wymienione w naszym wniosku, t.j.: budynki stacyjne w Warce i Radomiu, zespół zabytkowych modernistycznych budynków stacyjnych wraz z budynkami pomocniczymi (nastawnie, szalety wolnostojące) położonych w miejscowościach: Piaseczno, Chynów, Michalczew, Grabów n/Pilicą, Strzyżyna, Dobieszyn, Kruszyna, Bartodzieje, Lesiów, a ponadto nie wymienione w Raporcie: Suchedniów, Zagnańsk, Skarżysko Kamienna, Rożki, budynek magazynu o konstrukcji szachulcowej na stacji Szydłowiec, budynek dworcowy stacji Jastrząb.

II.5. Wnioski dotyczące organizacji prac. Postulat nie znalazł żadnego konkretnego odbicia w zapisach Decyzji. Prosimy w związku z tym o informację w jaki sposób PKP PLK będzie organizować prace modernizacyjne w aspekcie minimalizacji uciążliwości dla użytkowników kolei. W szczególności prosimy o informację, czy zostanie wdrożonych 5 zasad postulowanych w naszych wnioskach, t,j:

II.5.1. Zapewnienie przed przystąpieniem do prac modernizacyjnych prac remontowych najbardziej wyeksploatowanych elementów na liniach, po których będą prowadzone objazdy w czasie prac. Pozwoli to skrócić do minimum czasy jazdy po trasach objazdowych.

II.5.2. Modernizowanie w pierwszej kolejności odcinków o najniższej obecnie prędkości handlowej oraz budowa drugiego toru na odcinku Warka - Radom. Taka kolejność zapewnia uzyskanie w jak najkrótszym czasie jak największego skrócenia czasu jazdy, który będzie rekompensował wydłużenia, wynikające z ruchu po jednym torze, na odcinkach objętych dalszymi pracami.

II.5.3. Kumulowanie prac na kompleksowej modernizacji poszczególnych odcinków za jednym zamknięciem torowym. Pozwoli to uniknąć wielokrotnego zamykania tych samych odcinków dla przeprowadzenia za każdym razem tylko jednej czynności

II.5.4. Zapewnienie jak najkrótszej długości szlaków podlegających zamknięciom torowym. Pozwoli to na zwiększenie przepustowości i zmniejszenie start czasu pociągów. Powinno odbywać się przez zapewnienie na każdym etapie prac jak największej liczby czynnych posterunków umożliwiających zmianę toru. Należy rozważać także zabudowę rozjazdów tymczasowych.

II.5.5. Szybkie tempo prac. Powinno się to odbywać m.in. poprzez wprowadzenie systemu kar i zachęt dla wykonawcy - związany z czasem zamknięć torowych, zapewnieniem zaangażowania adekwatnej liczby pracowników. Zasady powyższe zostały określone na podstawie wniosków wynikających z artykułu dr Andrzeja Massela Wykonywanie przewozów a realizacja projektów modernizacyjnych, Technika Transportu Szynowego nr 9/2008.

III. Postulaty niezrealizowane

Prosimy o rozważenie możliwości realizacji poniższych postulatów:

III.1. Rozjazdy. Pozostajemy przy postulacie zabudowy wszystkich rozjazdów między torami głównymi zasadniczymi oraz z torów głównych zasadniczych na tory główne dodatkowe w standardzie 1:15 R=500m. Jesteśmy zaskoczeni, że PKP PLK po krótkim okresie pozytywnej tendencji w tym zakresie (projekty dla linii E65, E59) powraca do powszechnie krytykowanej w środowisku praktyki stosowania rozjazdów 1:9 R=300m, niezgodnej z zasadami dobrej praktyki (prędkość dla kierunku skrętnego równa co najmniej połowie prędkości szlakowej). Uzyskane oszczędności będą pozorne i będą mściły się przez dziesiątki lat eksploatacji. Różnica kosztów wynikająca z zastosowania lepszej klasy rozjazdów będzie minimalna w całkowitych kosztach inwestycji, a wpływ na rezultaty projektu istotny. Brak realizacji modernizacji w odpowiednim standardzie będzie wymagał zwrócenia uwagi przez stowarzyszenie Komisji Europejskiej na ten fakt.

III.2. Postulat budowy nowego przystanku pomiędzy stacją Piaseczno i p.o. Nowa Iwiczna. Naszym zdaniem przytoczone w uzasadnieniu argumenty nie wykluczają budowy przystanku, przy czym jego koszt byłby niewielki – wyłącznie koszt budowy peronów i schodów na planowany wiadukt.

III.3. Postulat budowy krawędzi na p.o. Nowa Iwiczna dla toru linii 937 Okęcie – Jeziorna. Prosimy o rozważenie możliwości realizacji postulatu przez PKP PLK niezależnie od treści decyzji. Jego realizacja nie wiąże się praktycznie ze wzrostem kosztów (krawędź peronowa zamiast wygrodzenia), a umożliwi uruchomienie przewozów pasażerskich na linii 937. Brak prowadzenie przewozów osobowych obecnie, przywoływany w uzasadnieniu decyzji, nie powinien być podstawą pochopnego wykluczenia takich przewozów w przyszłości.

III.4. Postulat zapewnienia wysokości wszystkich peronów na linii 0,76 m nad PGS. Prosimy o rozważenie możliwości realizacji postulatu przez PKP PLK niezależnie od treści decyzji. Różnica kosztów budowy peronu między wysokością 0,55, a 0,76 jest minimalna, a wygoda korzystania dla pasażerów starszych i niepełnosprawnych ruchowo dużo wyższa. Postulat jest zatem zbieżny z polityką horyzontalną UE dotyczącą równości szans, co powinno być brane pod uwagę przy przyznawaniu unijnego wsparcia dla inwestycji.

III.5. Postulat objęcia wszystkich przystanków i stacji monitoringiem telewizji przemysłowej. Prosimy o rozważenie możliwości realizacji postulatu przez PKP PLK niezależnie od treści decyzji. Informacje zawarte w uzasadnieniu Decyzji są przerażające: PKP PLK nie zamierza instalować monitoringu wizyjnego, bo uważa wydatki na obsługę systemu (pomieszczenia, pracownicy) za zbyt wysokie. Znaczy to, że PKP PLK z góry spisuje wyposażenie przystanków na straty (być może tłumaczy to brak dbałości o jakość architektury przystanków) – t.j. na szybkie zdemolowanie oraz pokrycie graffiti. Nie jest również zainteresowana poprawieniem bezpieczeństwa osobistego pasażerów. Oznacza to poważne wątpliwości co do zapewnienia trwałości projektu – w przypadku chęci korzystania z funduszy unijnych. Na problem ten stowarzyszenie będzie musiało zwrócić uwagę Komisji Europejskiej – wraz z pokazaniem negatywnych przykładów z wcześniejszych projektów. Zwracamy jednocześnie uwagę, że do obsługi systemu mogą być skierowani pracownicy administracyjny PKP PLK, gdzie przerost zatrudnienia jest horrendalny. W przypadku przeprowadzenia realnej restrukturyzacji w spółce te osoby straciłyby pracę, a mogłyby zostać przesunięte do realizacji pożytecznych zadań, przynoszących firmie konkretne oszczędności (zmniejszenie strat w wyniku wandalizmu).

Bardzo prosimy o poinformowanie nas o ewentualnej gotowości do rozmów proponowanych w niniejszym piśmie najpóźniej do dnia 23 marca – wraz ze wskazaniem terminu i miejsca spotkania. Brak informacji do tego dnia lub brak spotkania do dnia 25 marca spowoduje konieczność złożenia przez Stowarzyszenie odwołania od przedmiotowej Decyzji.

Z poważaniem

Melania Żalińska
prezes

Notatka ze spotkania w dn. 27.03.2009

W dniu 27.03.2009 roku w siedzibie Zespołu ds. linii nr 8 odbyło się spotkanie, na którym omówiono postulaty oraz wyjaśniono wątpliwości Stowarzyszenia Zielone Mazowsze przedstawione w piśmie nr ZM/09/0464102/KR z dnia 17.03.2009 roku.

Na wstępie wyjaśniono, że aktualnie przewiduje się modernizację linii jedynie na odcinku Warszawa Okęcie - Radom.

Poniżej przedstawiono wyjaśnienia przedstawicieli PKP PLK SA:

l. Postulat przyjęcia maksymalnej długości szlaku (odcinka między kolejnymi stacjami) nie dłuższej niż 15 km.

Wyjaśniono, że po modernizacji najdłuższy szlak na odcinku Warszawa Okęcie - Radom: Warka - Dobieszyn będzie miał długość około 16 km, natomiast na odcinku Dobieszyn - Radom będzie zaprojektowany post. odg. Lesiów, dzieląc odcinek na dwa szlaki długości około 14,500 km i 9,800 km.

2. Postulat przywrócenia p. o. Zalesie funkcji stacji strefowej.

Wyjaśniono, że odległa niespełna o 8 km stacja Czachówek Płd. będzie pełniła funkcje stacji strefowej, natomiast na przystanku osobowym Zalesie Górne zarezerwowano teren pod jeden tor odstawczy w cieniu peronu wyspowego. W przypadku późniejszej ewentualnej realizacji toru nie będzie problemu z podłączeniem urządzeń srk do systemu linii.

3. Postulat dotyczące pieszych i rowerzystów.

Wyjaśniono, że most na Pilicy to obiekt kolejowy i nie będzie udostępniony dla pieszych. Ponadto należy zauważyć, że w sąsiedztwie mostu nie istnieją chodniki przeznaczone dla komunikacji pieszej. Przejścia podziemne przewiduje się na stacjach: Czachówek, Radom, Warka, Chynów, Dobieszyn. Będą one przystosowane do użytku niepełnosprawnych (windy).

4. Postulat zaprojektowania architektury przystanków i stacji w wyniku otwartego konkursu architektonicznego.

Na dzień dzisiejszy nie można określić czy zaprojektowanie przystanków odbędzie się w drodze konkursu architektonicznego na małą architekturę, jednakże PKP PLK SA dołoży wszelkich starań, aby standard estetyczny był jak najwyższy.

5. Udział społeczny na dalszych etapach.

Wyjaśniono, że na etapie pozwolenia na budowę przewidziano powtórną procedurę oceny oddziaływania na środowisko.

6. Postulat ochrony istniejących drzew.

Wyjaśniono, że PKP PLK będzie starać się ograniczyć wycinkę drzew do niezbędnego minimum. Na etapie OOŚ przewidzianej w ramach uzyskiwania pozwoleń na budowę dostępna będzie do wglądu dokumentacja przewidziana w tej procedurze zgodnie z zapisami decyzji środowiskowej.

7. Postulat opracowania planu wykorzystania materiałów staro użytecznych.

Wyjaśniono, że planuje się powtórne wykorzystanie materiałów staroużytecznych, jednakże trudno w tej chwili określić miejsce ich nowego zabudowania. Dotychczasowa praktyka jest taka, że materiały takie zagospodarowuje we własnym zakresie właściwy miejscowo zakład linii kolejowych według aktualnych potrzeb, decyzję o skierowaniu materiałów w inne miejsce może także podjąć Centrala Spółki PKP PLK.

8. Postulat zakazu używania materiałów i wyrobów, których analiza cyklu życia wykazuje znaczne obciążenie dla środowiska.

PKP PLK deklaruje stosowanie tylko materiałów i wyrobów posiadających wymagane dopuszczenia do stosowania na PKP. Będą podjęte działania w celu ograniczenia o ile to będzie możliwe stosowania wyrobów z PVC i PU w ramach projektu.

9. Postulat zachowania i odrestaurowania obiektów o walorach zabytkowych i architektonicznych.

PKP PLK informuje, że remonty i modernizacje budynków dworcowych nie wchodzą w zakres projektu. PKP PLK nie przewiduje żadnych wyburzeń budynków dworców.

10. Wnioski dot. organizacji prac.

Organizacja prac (fazowanie robót) będzie zaplanowana na etapie projektu budowlanego. PKP PLK dołoży starań, aby prace zostały zaplanowane w sposób minimalizujący okresy zamknięć torowych i uciążliwości dla użytkowników.

11. Sprawa rozjazdów.

PKP PLK rozpatrzy możliwość zastosowania rozjazdów o promieniu R=500 między torami głównymi zasadniczymi, tam gdzie nie będzie to powodowało dodatkowych wykupów gruntów, a także nie spowoduje ograniczenia długości torów stacyjnych. Ostateczne lokalizacje gdzie zostaną zaprojektowane w/w rozjazdy zostaną określone na etapie opracowania dokumentacji projektowej.

12. Postulat budowy nowego przystanku pomiędzy stacją Piaseczno i p.o. Nowa Iwiczna.

Przedstawiono układ torowy stacji Piaseczno z którego wynika, że zaprojektowanie dodatkowego peronu w proponowanej lokalizacji nie jest możliwe, gdyż w tej lokalizacji przewidziana jest głowica rozjazdowa.

13. Postulat budowy krawędzi na p.o. Nowa lwiczna dla toru linii 937.

Obecnie nie przewiduje się budowy krawędzi przy tym torze, a wygrodzenie. Postulat ten nie był zgłaszany przez żadne podmioty na etapie opracowania studium wykonalności oraz w czasie spotkań w Piasecznie.

14. Postulat zapewnienia wysokości peronów 0.76 pgs.

PKP PLK informuje, że aktualnie przewiduje się perony wysokości 0,76 m na całym odcinku Warszawa Okęcie - Radom.

15. Postulat objęcia przystanków i stacji monitoringiem telewizji przemysłowej.

Nie przewiduje się objęcia przystanków osobowych monitoringiem telewizji przemysłowej.

Podpisali obecni na spotkaniu:

PLP PLK SA:
Jan Hurkała, dyrektor projektu
Marek Kubera
Tomasz Mańturz
Sebastian Gołebiowski

Zielone Mazowsze:
Krzysztof Rytel