Weryfikacja wariantu 0

W 2008 roku opublikowaliśmy materiał rozszerzający prognozę ruchu drogowego dla warszawskich mostów do roku 2025 przedstawioną przez GDDKiA dwa lata wcześniej [zobacz >>>]. Mamy 2013 rok, a więc możemy zweryfikować trafność przedstawionych wtedy wyliczeń po 6 latach od przyjętego dla nich roku bazowego (2006).

Trzy prognozy

W artykule sprzed 5 lat mowa jest o trzech możliwych prognozach ruchu drogowego na mostach w Warszawie:

1. Prognozie ostrzegawczej GDDKiA, w której ruch drogowy rośnie aż o 11% co trzy lata, czyli przypomina tempem ówczesny wzrost ruchu dla godzin szczytu porannego. Prognoza ta jest punktem wyjścia dla GDDKiA do propozycji budowy aż dwóch nowych mostów i poszerzenia trzeciego.

2. Prognozie - ekstrapolacji trendu wzrostu ruchu drogowego obserwowanego wcześniej w badaniach automatycznych ZDM dla ruchu dobowego, czyli o 6% co 3 lata.

3. Prognozie zredukowanej, zaproponowanej przez nas, obniżającej wzrost ruchu drogowego do 3,5% co 3 lata.

Ponieważ dla wszystkich prognoz opracowaliśmy wyniki dla każdego kolejnego trzylecia począwszy od 2006 roku, możliwe jest okresowe weryfikowanie trafności przeprowadzonych wtedy przewidywań. Która prognoza ruchu drogowego na mostach była zatem najbliższa rzeczywistości dla lat 2007-2012?

Najtrafniejsza prognoza Zielonego Mazowsza

Okazuje się, że najbardziej trafna była prognoza zaproponowana przez nas! Jednak nawet nasze przewidywania okazały się przeszacowane.

Porównanie prognozy GDDKiA, trendu wynikającego z pomiarów ZDM, prognozy Zielonego Mazowsza i rzeczywistych natężeń ruchu na warszawskich mostach.

Ruch drogowy na mostach w Warszawie nie tylko rósł znacznie mniej drastycznie niż proponowała GDDKiA, nie tylko nie rósł także tak szybko jak przed 2006 rokiem, nie tylko rósł wolniej niż w wariancie zmniejszonego wzrostu zaproponowanym przez nas, ale w ostatnich latach po prostu zwyczajnie spadł. Według danych z pomiarów automatycznych ZDM sumaryczny ruch na warszawskich mostach w 2009 roku wzrósł o niecałe 2% w stosunku do roku 2006, a w kolejnych 3 latach spadł o ponad 4%! W 2012 roku ruch na mostach był mniejszy o 3% niż w 2006, podczas gdy GDDKiA prognozowała na ten okres wzrost o... 24%.

Przyczyny mniejszego ruchu drogowego

Sumaryczne dobowe natężenie ruchu na warszawskich mostach w latach 2000-2012.

Natężenie ruchu przestało rosnąć i zaczęło spadać dlatego, że od 2007 roku zaczęto wdrażać politykę uprzywilejowania transportu publicznego na warszawskich mostach. W 2007 roku zamknięto dla samochodów torowisko tramwajowe na moście Śląsko-Dąbrowskim, a w 2011 roku w związku z budową metra cały most stał się dla ruchu indywidualnego nieprzejezdny. W 2009 roku otwarto pas autobusowy przez most Łazienkowski, a w 2010 roku pas autobusowy na wiadukcie Poniatowskiego (z mostu Poniatowskiego) oraz na trasie AK (z/na most Grota). Przyczyny mniejszego ruchu drogowego zgadzały się więc z przyjętymi przez nas założeniami dla zredukowanej prognozy ruchu.

Spadek nastąpił mimo otwarcia nowego mostu Skłodowskiej-Curie w marcu 2012 roku. Most ten już w 2012 roku tak znacznie podbił statystyki, że nastąpił wzrost ruchu w godzinach szczytu i na dobę o ok. 5-6% w stosunku do 2011 roku! Częściowo zniweczono w ten sposób efekty bardzo korzystnego trendu w ostatnich latach. Gdyby władze Warszawy nie uwierzyły w wariant ostrzegawczy GDDKiA w 2006 roku i nie zdecydowały się na budowę nowych mostów drogowych, a zainwestowały te środki w rozwój transportu publicznego, spadek ruchu samochodowego byłby znacznie większy. Warszawskimi mostami przejeżdżałoby dzisiaj mniej samochodów niż w 2000 r.

Mniejszy ruch, ale większa efektywność transportu

Czy mniejszy ruch na warszawskich mostach oznacza, że efektywność ich wykorzystania była mniejsza? A w szczególności czy spadek ruchu samochodowego na moście Śląsko-Dąbrowskim i Łazienkowskim oznacza, iż przejechało tymi mostami mniej osób? Nie. Liczba osób przejeżdżających przez Wisłę w tych latach nie spadła, a wzrosła. Tramwaje i autobusy dzięki uprzywilejowaniu w ruchu przewiozły większą ilość osób, wzrosła także ich prędkość poruszania się.

Na Moście Łazienkowskim w 2008 roku w godzinie szczytu popołudniowego mieliśmy ok. 7500 osób w samochodach (przyjęto raczej zawyżony wskaźnik zapełnienia 1,5 osoby na samochód) i ok. 3300 osób w autobusach – razem 10800 osób na godzinę szczytu porannego. W 2010 roku w tych samych godzinach mieliśmy ok. 6600 osób w samochodach oraz ok. 5700 osób w autobusach – razem ok. 11300 osób. Liczba przejeżdżających most wzrosła więc o 500 osób na godzinę. Prędkość autobusów wzrosła z ok. 18 km/h do ponad 25 km/h, a samochodów spadła z ok. 60 km/h do 48 km/h.

Mostem Śląsko-Dąbrowskim przed wydzieleniem torowiska przejeżdżało w godzinach szczytu porannego w 2006 roku ok. 2810 osób w samochodach i 9971 osób w tramwajach i autobusach – razem 12781 osób na godzinę szczytu porannego. W 2009 roku przejeżdżało już ok. 11626 osób w tramwajach i autobusach oraz 2228 w samochodach – razem 13854 osób. Liczba przejeżdżających most w godzinie szczytu wzrosła więc o ponad 1000 osób na godzinę. Prędkość handlowa pojazdów komunikacji miejskiej w kierunku centrum wzrosła z ok. 14 km/h do 21-22 km/h. Jeszcze większą różnicę odnotowano w szczycie popołudniowym - liczba osób przejeżdżających mostem w ciągu godziny wzrosła o ok. 3700 osób, z 9950 do 13642. Prędkość autobusów i tramwajów w kierunku z centrum wzrosła z 8-9 km/h do 23 km/h.

Po Nowym Roku pokażemy czemu ruch wciąż rośnie

Możemy się tylko cieszyć, że ruch drogowy na warszawskich mostach nie rósł w ostatnich latach tak, jak przewidywała to GDDKiA w 2006 roku. Poprawienie warunków ruchu komunikacji zbiorowej na mostach sprawiły, że poruszamy się szybciej, a warszawskie mosty przemierza większa liczba osób w tym samym czasie. Poprawia się efektywność wykorzystania systemu transportowego. Mimo to nadal są w Warszawie miejsca, gdzie ruch drogowy rośnie, a wraz z nim rosną hałas i ilość wydzielonych spalin oraz nielegalnie parkujących samochodów. Już po Nowym Roku rzucimy nowe światło na to, co może być przyczyną tego szkodliwego wzrostu.

Wykorzystane materiały

Wykorzystano dane z Automatycznych Pomiarów Ruchu prowadzonych przez Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie:

- za lata 2000-2010 - otrzymane pismem ZDM-ZTBR-MKR-5551-36-2-13 z 2013.09.23;

- za lata 2011-2012 (bez mostu Północnego) - ze strony (dostęp 2013.12.24): www.zdm.waw.pl/zarzad-drog-miejskich/zadania-zdm/badania-i-analizy/informacje-o-natezeniu-ruchu-na-drogach-i-mostach/

- za rok 2012 dla mostu Północnego - otrzymane pismem ZDM-ZTBR-MKR-5551-36-4-13 z 2013.12.05;

- korekta za rok 2002 dla mostu Śląsko-Dąbrowskiego - otrzymana pismem jw.

Dla kierunku wschodniego brak danych o ruchu na moście Łazienkowskim w roku 2000 i na moście Grota-Roweckiego w roku 2002 - dla tych lat na tych mostach przyjęto do sumy podwójny ruch w kierunku zachodnim; dla roku 2006 brak danych o ruchu na moście Gdańskim - przyjęto do sumy dane z 2005 r.

Dane o wykorzystaniu pasów autobusowych i prędkości na mostach Śląsko-Dąbrowskim i Łazienkowskim za:

- Analiza i ocena efektywności wdrożenia TTA na trasie W-Z w Warszawie, Transeko, grudzień 2009;

- Efektywność pasa autobusowego na przykładzie Trasy Łazienkowskiej w Warszawie, Marcin Bednarczyk, AECOM, Konferencja Miasto i Transport 2011.

Analiza wariantu 0 - tzn. zaniechania budowy Obwodnicy Ekspresowej Warszawy - prognoza 2025 r. - na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Warszawie opracowanie wykonał Profil Sp. z o.o. przy współpracy Biura Planowania Rozwoju Warszawy S.A., Biura Projektowo-Badawczego Dróg i Mostów Transprojekt-Warszawa Sp. z o.o. i Towarzystwa Wir oraz udziale Instytutu Ochrony Środowiska. Warszawa 2006.